Za Poljsku je jabuka posebno voće i izvor nacionalnog ponosa i zato je proglašena za zvaničnu voćku predstojećeg šestomesečnog predsedavanja EU te zemlje.
Poljska je najveći evropski i četvrti po veličini svetski proizvođač jabuka, a njihov ukus i kvalitet prepoznaju potrošači širom sveta, navodi se na sajtu poljskog predsedavanja EU. Poljske jabuke biti poslužene svim učesnicima skupova u Poljskoj i Briselu u okviru predsedavaja koje počinje 1. januara.
Slična inicijativa realizovana je za vreme poljskog predsedavanja EU 2011. ali su tada u pitanju bile jagode.
Poljske jabuke prepoznate su u registru EU kao proizvod sa zaštićenom geografskom oznakom, što je priznanje koje se daje regionalnim proizvodima najvišeg kvaliteta.Zasadi jabuke u Poljskoj prostiru se na 150.000 hektara, što je najviše u EU, a godišnja proizvodnja tog voća je oko četiri miliona tona.
Organski voćnjaci pod jabukom pokrivaju 5.500 hektara, a još 2.000 hektara je u pripremi za prelazak na organsku proizvodnju. Kako se navodi na sajtu poljskog predsedavanja EU, Poljska je u 2023. izvezla 817.000 tona jabuka.Istovremeno se 50-70% godišnje proizvodnje preradi, uglavnom u koncentrovani sok od jabuke koji se najviše izvozi u Nemačku.
Međutim, poslednjih godina povećava se proizvodnja nekoncentrovanog soka jer u Evropi raste tražnja za tim proizvodom. U saopštenju se navode i jela koja se u Poljskoj pripremaju sa jabukama, uključujući poznatu šarlotku (pitu od jabuka).Dominik Voznijak, predstavnik uzgajivača jabuka, govorio je o Poljskoj, koja je najveći proizvođač u EU. Izazovi sa kojima se Poljaci suočavaju slični su kao i kod ostalih. Potvrdio je da je prinos smanjen, a preporučio je sprovođenje strategije diversifikacije zajedno sa nacionalnim promotivnim kampanjama za stimulisanje potrošnje.
Većina država Evropske unije suočava se sa padom proizvodnje jabuka u prošloj sezoni, i to najtraženijih sorti. Zbog toga se već oseća i manjak voća na pijacama, dok cene u maloprodaji rastu.
Na jednom od najvećih svetskih sajmova jabuka u Italiji proizvođači, izvoznici i stručnjaci nedavno su govorili o izazovima sa kojim se suočavaju proizvođači. Kako je preneo „EastFruit”, prema podacima Svetske asocijacije proizvođača jabuka i krušaka, ovogodišnja berba u državama Evropske unije specifična je po manjku jabuka na pijacama i svežeg voća i u preradi. Pad proizvodnje u odnosu na 2023. zabeležen je kod dve osnove sorte: gale i zlatnog delišesa i to za 10, odnosno 11 odsto.
Istovremeno, crveni delišes rodio je za petinu bolje nego godinu dana ranije, dok su prinosi novih sorti dobri, ali jednaki prošlogodišnjim. Zajednički zaključak stručnjaka i proizvođača jeste da su uzrok sveukupnog pada prinosa loši vremenski uslovi koji su pratili proizvodnju jabuka. Posebno prolećni mraz koji je zahvatio veći deo Evrope.
Prema podacima od prošlog meseca, godišnje zalihe jabuka manje su u mnogim zemljama, što ukazuje na niže prinose, osim u Italiji, Španiji i Švajcarskoj. Njihove rezerve su u poređenju sa prethodnom godinom uvećane. Francuska je imala smanjenje proizvodnje za tri odsto. Južni Tirol, kao sinonim kvalitetnih zasada, beleži standardno dobre rezultate. Evropski izvoz u Južnu Ameriku takođe, uprkos logističkim problemima zbog geopolitičke situacije. Kako se moglo čuti, iako maloprodajne cene možda rastu, proizvođači se bore da pokriju troškove.
Ove godine u Srbiji prinos je malo manji u odnosu na 2023. godinu. Ali,, međutim imamo pad u odnosu na raniju proizvodnju, i to za oko 130.000 tona u odnosu na nekadašnji prosek.Proizvođači se, suočavaju s rastom troškova proizvodnje, koji su nekada bili od 12 do 19 evrocenti po kilogramu, a sada su 25 evrocenti i više. Porasle su i dnevnice za berače, što sve ukupno smanjuje prihode. Kada je reč o sortimentu, po oceni struke Srbija mora da se okrene sortama zlatni delišes, greni smit i gala, kao i da ajdared treba da zadrži svoje mesto.